باسمه تعالی

برای مطالعه مطالب هر یک از مقالات لطفاً کلیک فرمایید

دسته‌ای از آثار مکتوب حضرت استاد یزدان‌پناه، رساله‌ها و مقالات استاد است. مقالات نیز دو دسته‌اند: مقالات خود استاد و مقالاتی که شاگردان و دانش‌پژوهان با همکاری استاد نگاشته‌اند.

این پست به تدریج تکمیل می‌گردد.

 

رساله‌ها

۱- تأویل عرفانى در دیدگاه امام خمینى رحمه‏ الله و اهل معرفت

استاد یزدان‌پناه به مناسبت کنگره اندیشه‌های اخلاقی – عرفانی امام خمینی رحمه الله  (برگزار شده در سال ۱۳۸۲) رساله مزبور را نگاشتند.

گفتنی است آنچه در این رساله آمده است، بخشی از اندیشه‌های تأویلی استاد است و تنها تأویل طولی در آن بحث شده است. اندیشه کامل‌تر استاد در این موضوع در تدریس‌هایی که داشته‌اند، عرضه شده است. ان شاءالله در آینده مباحث تأویلی استاد به‌طور کامل تدوین و در اختیار پژوهشگران و حکمت‌دوستان قرار خواهد گرفت. استاد در زمینه تأویل مقالات دیگری نیز دارند که آنها را نیز معرفی خواهیم کرد.

رساله تأویل از نگاه امام خمینی ره و اهل معرفت – استاد یزدان‌پناه

 

 

۲- رساله حکمت اشراقی

حضرت استاد یزدان‌پناه رساله‌ای در باب حکمت اشراق نگاشته‌اند که در جلد سوم کتاب «درآمدی بر تاریخ فلسفه‌ی اسلامی» (فصل یازدهم این مجموعه‌ی سه‌جلدی) به چاپ رسیده است.

جلد سوم این کتاب در بهار ۱۳۹۴ منتشر شده است. ناشر: مؤسسه سمت و مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.

عناوین اصلی این رساله عبارتند از:

– زندگی‌نامه و آثار حکیم سهروردی

– کلیاتی درباره‌ی فلسفه‌ی اشراق

– منطق اشراقی

– مابعدالطبیعه‌ی اشراقی

– طبیعیات اشراقی

– علم‌النفس اشراقی

– حکمت عملی

– فلسفه‌ی اشراق پس از سهروردی

فهرست کلی سه جلد درآمدی بر تاریخ فلسفه اسلامی

 

مقالات استاد

۱- مقاله عقل‌گریزی عرفان؟!

این مقاله در فصلنامه معرفت فلسفی شماره ۸ تابستان ۱۳۸۴ چاپ شده است. استاد در این مقاله به نقد اندیشه عقل‌گریز بودن عرفان و راه‌یافتن تناقض منطقی به ساحت عرفان، که والتر ترنس استیس در کتاب عرفان و فلسفه (ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، انتشارات سروش) مطرح کرده است، پرداخته‌اند. (برای مطالعه بیشتر راجع به نقد اندیشه استیس، نیز به بخش نخست کتاب مبانی و اصول عرفان نظری استاد مراجعه کنید).

مقاله عقل‌گریزی عرفان – استاد یزدان‌پناه

 

۲-  مقاله تأویل عرفانی و اسرار شریعت

این مقاله خلاصه‌ای از رساله تأویل عرفانی در دیدگاه امام خمینی … است که در مجموعه مقالات کنگره اندیشه‌های اخلاقی عرفانی امام خمینی رحمه الله به چاپ رسیده است.

تأویل عرفانی و اسرار شریعت – استاد یزدان‌پناه

 

 

۳- مقاله رابطه نفس و بدن در حکمت متعالیه

استاد یزدان‌پناه در پاییز ۱۳۸۹ مسئله رابطه نفس و بدن در حکمت صدرایی را طی چند جلسه در جمع برخی شاگردان تدریس فرمودند. حاصل این جلسات به قلم حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا فلاح در قالب مقاله‌ای تدوین شد و در همان ایام به همایش بین‌المللی آموزه‌های دینی و مسئله نفس و بدن، که از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (در ۱۸ و ۱۹ اسفند ۱۳۸۹) برگزار شد، ارسال گردید. این مقاله در ضمن مجموعه مقالات این همایش به چاپ رسیده است. اصل مقاله‌ای که حجت‌الاسلام فلاح تدوین کرده‌اند، نه نسخه چاپ شده در مجموعه مقالات، در اینجا تقدیم می‌شود. یکی از دوستان نیز تقریری از این جلسات درسی انجام داده‌اند که مطالعه‌اش خالی از سودمندی نیست. فایل‌های صوتی این دروس نیز ان شاءالله به‌زودی عرضه خواهد شد.

رابطه نفس و بدن در حکمت متعالیه – استاد یزدان‌پناه – نگارش حجت‌الاسلام فلاح

تقریر مباحث استاد یزدان‌‌پناه- رابطه نفس و بدن در حکمت متعالیه

 

۴- مقاله سطوح سه‌گانه عرفانی، فلسفی و کلامی اندیشه خواجه‌نصیرالدین طوسی

این مقاله بر پایه بخشی از دروس حکمت متعالیه استاد تدوین شده و در شماره سوم نشریه حکمت عرفانی (بهار ۱۳۹۱) به چاپ رسیده است. البته متأسفانه آنچه در این نشریه به چاپ رسیده، افزون بر اعمال اندکی تلخیص، همراه با شماری از اغلاط است. در اینجا نسخه چاپ شده نشریه حکمت عرفانی و نسخه اصلی ارسالی برای این نشریه تقدیم می‌شود.

 

سطوح سه گانه اندیشه خواجه نصیر طوسی – اصلی

سطوح سه گانه اندیشه خواجه نصیر طوسی – نشریه حکمت عرفانی

 

۵- مقاله جری و تطبیق؛ روش‌ها و مبانی آن

این مقاله از جمله آثار استاد در زمینه تأویل عرفانی است.

چکیده:
جری و تطبیق از اقسام تأویل عرفانی است که از ویژگی جهان‌شمولی و جاودانگی قرآن کریم نشئت می‌گیرد. جری یعنی تطبیق الفاظ و آیات کلی یا جزئی قرآن بر همه موارد و مصادیقی که تا ابد بر آن الفاظ و آیات انطباق‌پذیر است. برخی گمان کرده‌اند جری و تطبیقاتی که در بسیاری از روایات شیعه و تفاسیر روایی شیعه آمده است، تفسیر انحصاری آن آیات است. برخی قرآن‌پژوهان نیز گمان می‌کنند تأویل و معانی بطونی قرآن منحصر در جری و تطبیق است. در این نوشتار ضمن پاسخ دادن به این شبهات، اقسام و انواع جری و تطبیق و نیز روش‌ها، مبانی و آسیب‌های آن بررسی شده است.
این مقاله در نشریه حکمت عرفانی سال اول شماره چهارم (پاییز و زمستان ۱۳۹۱) ص ۷-۳۲ چاپ شده است.

متن این مقاله

 

۶- بررسی اصول و مبانی تأویل عرفانی از منظر روایات

این مقاله نیز از جمله آثار استاد در زمینه تأویل عرفانی است.

چکیده:
اهل معرفت برای تفسیر کریمه‌های وحی از روشی ویژه بهره می‌برند که از آن در مجامع علمی با نام‌های گوناگونی همچون تفسیر عرفانی، تفسیر شهودی و تفسیر رمزی یاد می‌شود. تفسیر عرفانی یا همان تأویل، در کنار تفسیر ظاهری، روشی برای رسیدن به لایه‌های باطنی کلام وحی است. در میان نظریات گوناگونی که درباره معنای تأویل قرآن مطرح می‌شود، اهل معرفت شبیه‌ترین نظریات را به سخنان اهل‌بیت علیهما السلام دارند.
تأویل عرفانی انواعی دارد که تأویل طولی و عرضی از جمله آنهاست. هریک از این دو نوع تأویل اصول و مبانی‌ گوناگونی دارند. اهل‌بیت علیهما السلام در اثنای سخنانشان به برخی از این روش‌ها، اصول و مبانی تفسیر باطنی قرآن اشاره می‌کردند و در تفسیر و تأویل کریمه‌های قرآنی آنها را جاری می‌ساختند، لیکن گروهی از محققان به‌سبب آشنانبودن با اصول و مبانی تفسیر عرفانی، این نوع تفسیر را با روش و مبانی تفسیری اهل‌بیت علیهما السلام مخالف می‌پندارند. در این نوشتار بر آن شدیم تا با بررسی برخی روایات که دربردارنده موضوع تأویل‌اند، و نیز تطبیق مبانی و روش‌های تفسیر عرفانی با مبانی و روش‌های تفسیری اهل‌بیت، این پندار را بزداییم.

این مقاله در نشریه حکمت عرفانی سال دوم شماره اول (بهار و تابستان ۱۳۹۲) ص ۷-۲۴ چاپ شده است.
متن این مقاله

 

 

۷- معقول ثانی فلسفی و پیشرفت‌های پدید آمده در اندیشه شهید مطهری

استاد یزدان‌پناه این مقاله را در همایش بین‌المللی اندیشه‌های فلسفی استاد شهید مطهری، که در خرداد ۱۳۹۳ برگزار شد، ارائه فرموده‌اند.

چکیده این مقاله:

شهید مطهری در مبحث معقول ثانی به زوایای متعددی توجه کرده، پیشرفت‌هایی را در این مسئله پدید آورده است. این مقاله در صدد بیان دیدگاه‌های وی در باب معقول ثانی و بررسی جوانب و جهات پیشرفت مسئله معقول ثانی در اندیشه ایشان است. بدین منظور، نخست، جهات شش‌گانه پیشرفت تأثیرگذار وی را نام برده، سپس در اثنای مباحث به تک‌تک آنها اشاره می‌کنیم. همچنین، پس از بیان سیر تاریخی مسئله معقول ثانی و جایگاه و اهمیت آن از نظر استاد مطهری، این چهار موضوع نیز بررسی می‌شود:

۱٫ چیستی معقول اول و ثانی، فلسفی و منطقی؛

۲٫ چیستی ثانویت در تعقل؛

۳٫ نحوه تقرر معقول ثانی فلسفی در خارج؛

۴٫ کیفیت صدق معقول ثانی فلسفی.